Rehabilitacja medyczna obejmuje wiele elementów, takich jak kinezyterapia, fizykoterapia, terapia zajęciowa, a także zaopatrzenie w określone wyroby ortopedyczne, które pomagają Pacjentom w codziennym funkcjonowaniu. Podstawowym zadaniem fizykoterapii jest zmniejszenie dolegliwości bólowych i usprawnienie Pacjenta w wybranych aspektach jego funkcjonowania. Należy zwrócić uwagę, że dobór metod fizjoterapii w dużej mierze oparty jest na doświadczeniach własnych lekarzy oraz na doświadczeniu grup ekspertów bardziej, niż na obserwacjach klinicznych i dużych badaniach naukowych. Wśród stosowanych metod wyróżnić należy:
Gimnastykę leczniczą, w której to terapii celem jest to, aby Pacjent nauczył się radzić sobie z bólem i unikał biernego podejścia do leczenia. Program ćwiczeń dobiera się indywidualnie i prowadzi najczęściej długoterminowo pod nadzorem terapeuty. Ćwiczenia powinny stać się elementem codziennej aktywności Pacjenta – najlepiej by były proste i trwały krótko (by dały się zrealizować w różnych warunkach, nie tylko w domu, ale także w pracy). Ma to szczególne znaczenie także w okresach nie związanych bezpośrednio z bólem, np. w okresach pomiędzy kolejnymi epizodami bólu kręgosłupa.
Spośród głównych zalecanych ćwiczeń w przypadku zmian zwyrodnieniowych wyróżnić należy ćwiczenia aerobowe, ćwiczenia wzmacniające mięśnie, ćwiczenia w wodzie. Zaleca się także redukcję masy ciała. W starszych grupach wiekowych należy zwrócić uwagę, by dobrać ćwiczenia biorąc pod uwagę możliwości fizyczne Pacjenta, a także ryzyko związane np. z obecnością osteoporozy. Wśród łatwo dostępnych i szybkich metod znajduje się także leczenie zimnem. Krioterapia (najczęściej wykonywana miejscowo, aplikowana przez ok. 10 do 20 minut), wskazana jest m. in. w urazach, przeciążeniach tkanek miękkich, zapaleniach (w tym zapaleniach ostrych i przewlekłych stawów) i w chorobach zwyrodnieniowych. Należy zwrócić uwagę na istotne przeciwwskazania do stosowanie tego typu zabiegów, m. in. nocną hemoglobinurię napadową, chorobę Raynauda, infekcje, miejscowe uszkodzenia tkanki, zaburzenia czucia, zakrzepicę żylną. Krioterapia ogólnoustrojowa częściej wykorzystywana jest w chorobach zapalnych wielostawowych, zwyrodnieniach kręgosłupa i stawów obwodowych, w chorobach reumatycznych czy w fibromialgii.
Termoterapia to kolejny ze sposobów rehabilitacji, który wykorzystuje leczenie przy użyciu ciepła. Wykorzystuje się ją w zmianach zwyrodnieniowych stawów obwodowych i kręgosłupa, po ustąpieniu odczynu zapalnego, także w stanach po urazach. Do metod miejscowo rozgrzewających tkanki należy wykorzystanie ultradźwięków, w tym połączeniu z wprowadzaniem z ich użyciem leków przez skórę. Wykorzystuje się tu zarówno leki przeciwbólowe, jak i przeciwzapalne.
Laseroterapia wykorzystywana jest w naczyniowych i napięciowych bólach głowy, bólach pochodzenia mięśniowo-szkieletowego, chorobach zapalnych i zwyrodnieniowych stawów (w tym związanych z ich przeciążeniem), w bólu neuropatycznym, czy w opóźnionym wzroście kostnym. Należy zwrócić uwagę, że przeciwwskazaniami jest ciąża, infekcja (zwłaszcza z gorączką) i nadwrażliwość skóry na światło.
Kolejną metodą jest magnetoterapia. Wśród postulowanych działań magnetoterapii wyróżnia się leczenie przeciwbólowe i uspokajające, leczenie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne. Wykorzystywana jest w chorobach narządu ruchu, po złamaniach, w chorobach neurologicznych, a także często w owrzodzeniach, czy zmianach troficznych skóry.
Elektroterapia wykorzystuje prąd stały i impulsowy o małej i średniej częstotliwości. Używa się go głównie do modyfikowania aktywności nerwów obwodowych oraz zmian krążenia krwi. Jej zadaniem jest podwyższenie progu bólowego, rozszerzenia łożyska naczyniowego. Wśród praktycznych zaleceń do stosowania elektroterapii wyróżnia się: zespoły bólowe kręgosłupa, bóle neuropatyczne, zapalenia stawów w tym stawów obwodowych i zespoły przeciążeniowe.
Niezwykle istotnym elementem rehabilitacji u Pacjentów z bólem jest rehabilitacja Pacjentów onkologicznych. Należy zwrócić uwagę, że z jednej strony fizykoterapia powinna być dobierana indywidualnie, ponieważ teoretycznie i potencjalnie może zwiększać ona ryzyko nawrotu choroby nowotworowej lub jej rozwoju. Z drugiej jednak strony może być ona aktywnie wykorzystywana we wszystkich fazach leczenia choroby nowotworowej – na etapie profilaktyki, na etapie przywrócenia poprzedniego poziomu sprawności fizycznej czy psychicznej pacjenta (np. po zabiegach operacyjnych onkologicznych), na etapie maksymalizacji funkcji Chorego, wynikających z nowej sytuacji (np. stanu po zabiegu operacyjnym), a wreszcie na etapie leczenia paliatywnego (zarówno w zakresie zwiększenia poczucia komfortu, zmniejszenia objawów bólowych, czy poprawy samodzielności funkcjonowania Pacjenta.
Fizjoterapia i rehabilitacja onkologiczna stosowane są u Pacjentów po zabiegach chirurgicznych nowotworów złośliwych, u Pacjentów w radioterapii leczonych systemowo, u Pacjentów obciążonych obrzękiem chłonnym, w toku czynnego leczenia nowotworowego i po jego zakończeniu, a także u Pacjentów z wtórnymi zaburzeniami układu nerwowego, oddechowego, w zakresie układu ruchu. Jej istotnym zadaniem jest zapobieganie i zmniejszanie dolegliwości bólowych.
