Nawet 50% kobiet w ciąży stosuje w toku jej trwania leki przeciwbólowe, najczęściej w związku z dolegliwościami bólowymi głowy, kręgosłupa lędźwiowego, zębów, bólach kolkowych czy bólach na tle zapalnym. Niezwykle istotne jest, aby otrzymały one rzetelną informację o możliwych działaniach niepożądanych zarówno dla samej ciąży jak i dla płodu.
Leki podzielone są na kategorie bezpieczeństwa względem ich stosowania w ciąży. Priorytetem dla doboru leczenia jest zachowanie bezpieczeństwa, a to zależy przede wszystkim od czasu stosowania leku, jego dawki, a także samego momentu ciąży. Najbardziej krytyczny moment, moment organogenezy, przypada między 14 a 56 dniem ciąży. To wtedy należy zwrócić szczególną uwagę na podawane kobietom leki. Generalna zasada mówi, że Pacjentkom ciężarnym zaleca się stosowanie leków przeciwbólowych z kategorii B, a tylko w uzasadnionych przypadkach leków z kategorii C. Poniżej omówiono najbardziej popularne leki podając ich kategorię oraz dodatkowe zastrzeżenia w zakresie ich stosowania.
Paracetamol
Lek z kategorii B w zakresie podawania doustnie i kategorii C w zakresie podawania dożylnego. Stosuje się go w dawkach dzielonych, maksymalnie do czterech gramów na dobę. Jest lekiem z wyboru dla dowolnego momentu trwania ciąży, nie zwiększa ryzyka zgonu płodu i nie działa teratogennie. Nie zwiększa także ryzyka poronienia oraz wywołania porodu przedwczesnego.
Metamizol
Lek z kategorii C. Nie posiada według polskiej charakterystyki produktu leczniczego rejestracji zezwalającej na jego stosowanie w okresie ciąży i laktacji.
Ibuprofen
Lek przeciwbólowy z kategorii C, przy czym istnieją istotne przeciwwskazania do jego stosowania zarówno w pierwszym jak i trzecim trymestrze. Zasadniczo powinien być stosowany wyłącznie w drugim trymestrze, podobnie jak pozostałe niesteroidowe leki przeciwbólowe. Staramy się go dawkować w dawce do 400 miligramów jednorazowo, w odstępach co cztery do sześciu godzin.
Analgetyki opioidowe
Leki należące do kategorii C. Wszystkie analgetyki opioidowe powinny być przepisywane kobietom w ciąży lub kobietom karmiącym tylko wówczas, jeśli korzyść z ich zastosowania przewyższa potencjalne ryzyko. Szczególnie niebezpieczne jest długotrwałe stosowanie opioidów, co ostatecznie może doprowadzić do rozwoju takich powikłań jak gorszy rozwój poznawczy dziecka, objawy odstawienne u noworodka, a także depresję oddechową u noworodka. Brakuje jednoznacznych danych medycznych pozwalających jasno stwierdzić, iż nie mają one działania teratogennego. Znane są doniesienia naukowe podające, że nawet tramadol może doprowadzać do wad przegrody międzyprzedsionkowej lub międzykomorowej albo przyczyniać się do rozwoju stopy końsko szpotawej.
